Dikala dunia menghadapi kesukaran menangani pandemik Covid19 yang melanda kini, saban hari kita dikejutkan dengan berita sedih berkait kematian yang diakibatkan oleh virus jahat tersebut.

Ketika artikel ini ditulis, bungkam dalam ratapan emosi bagi pihak yang kehilangan, saya berduka mengetahui ibu dan bapa kepada rakan sebilik saya semasa kami sama-sama menuntut di dalam bidang pengajian di Asasi Undang-undang UiTM, telah kembali menghadap illahi selang beberapa jam di hari yang berturutan.

Kemudiannya pula, jiran kepada kenalan saya juga dikhabarkan telah meninggal dunia dengan meninggalkan seorang isteri dan dua orang anak yang masih kecil berusia tiga tahun dan satu tahun. Masih muda umurnya yang telah awal pergi meninggalkan anak-anak dan isteri.

Kemudian tidak lama selepas itu, dunia dikejutkan dengan pemergian seorang permata seni yang sangat berbakat tanah air iaitu Allahyarhamah Puan Siti Sarah Raisuddin yang telah dijemput Illahi tidak lama selepas beliau ditidurkan bagi menjalani pembedahan mengeluarkan bayi di dalam kandungannya yang belum cukup bulan. Pemergian beliau sangat-sangat dirasai dan ramai yang terkesan dengan pulangnya beliau ke negeri abadi.

Semoga kesemua mereka yang telah pergi ini serta insan-insan yang pernah dan sedang mengalami pengalaman pahit disebabkan virus Covid19 diberikan kekuatan dan semangat yang luar biasa bagi menempuh hari-hari yang akan datang.

Bercakap mengenai kematian, sebagai Peguam Hartanah yang banyak mengendalikan urusan transaksi jual beli hartanah, terdapat juga klien yang meninggal dunia akibat virus Covid19 semasa dalam proses kontrak Perjanjian Jual Beli tersebut masih berjalan.

Di sini, saya ingin menerangkan serba sedikit berkenaan perkara ini. Kematian salah satu pihak yang berkontrak semasa di dalam tempoh kontrak tersebut sedang berjalan tidak akan mempengaruhi kesahihan kontrak. Kontrak tersebut masih berjalan seadanya, mengikut apa yang telah dipersetujui di antara Penjual dan Pembeli.

Tidak kira jika yang meninggal dunia tersebut adalah Penjual mahupun Pembeli, faedah dan beban kontrak akan diberikan kepada wakil peribadi Si Mati yang akan terikat untuk menyelesaikan transaksi tersebut mengikut peranan Si Mati di dalam kontrak Perjanjian Jual Beli yang telah ditandatangani pada awalnya.

Hal yang demikian, wakil peribadi Si Mati akan dirujuk sebagai Pentadbir. Walaubagaimanapun, Pentadbir tersebut perlu terlebih dahulu menguruskan segala keperluan mendapatkan Perintah mentadbir bagi membolehkan beliau layak dan sah di sis undang-undang digelar sebagai Pentadbir bagi menguruskan harta Si Mati.

Pentadbir yang telah dilantik dan telah mendapatkan Perintah bagi menguruskan harta Si Mati akan meneruskan Perjanjian Jual Beli yang telah ditandatangani oleh Si Mati semasa hayatnya sehingga selesai syarat-syarat dan terma-terma yang dinyatakan di dalam Perjanjian Jual Beli tersebut.

Sekiranya Si Mati merupakan Penjual dan sekiranya Perintah tidak diperolehi, tiada waris yang jelas berdasarkan undang-undang yang wujud untuk membolehkan wang hasil pemerolehan daripada jualan hartanah (selepas ini disebut sebagai ‘wang harga jualan’) dilepaskan oleh Peguam yang menjadi pemegang amanah terhadap wang harga jualan atau turut disebut sebagai wang pertaruhan.

Di dalam kes sebegini, sekiranya Penjual yang meninggal dunia, Pentadbir yang dilantik akan menguruskan wang harga jualan bagi hartanah yang terlibat di dalam Perjanjian Jual Beli tersebut dan akan mengagihkan wang harga jualan tersebut mengikut wasiat Si Mati sekiranya tidak dicabar oleh wars-waris yang lain.

Ianya juga boleh dibahagikan mengikut kiraan faraid bagi waris-waris Si Mati yang masih hidup. Disamping itu juga, jika kontrak tersebut gagal disempurnakan sebelum tempoh penyempurnaan berakhir, remedi perlu diberikan kepada Pembeli seperti ganti rugi, damages atau specific performance iaitu pihak yang disebut sebagai pihak yang ‘tidak bersalah’.

Perlu diingatkan, Perintah yang sahih tetap diperlukan bagi tujuan tersebut, sama ada perintah yang diperolehi daripada Pentadbir Tanah iaitu pegawai di Jabatan Ketua Pengarah Tanah dan Galian (JKPTG) melalui Borong E dan Borang F atau pun perintah Geran Surat Kuasa Mentadbir yang diperolehi daripada Mahkamah Tinggi.

Kelewatan waris Penjual dan Pembeli yang telah meninggal dunia dalam memperoleh Perintah yang diperlukan ini akan membawa kesan buruk bagi kedua-dua Penjual mahupun Pembeli jika tidak diuruskan dengan segera.

Bagi Penjual, wang harga jualan tidak dapat dilepaskan dalam kadar yang segera oleh Peguam Hartanah apabila tiba masanya kepada waris-waris yang berhak.

Bagi Pembeli pula, akan ada kelewatan dalam isu pemberian pemilikan kosong hartanah yang dibeli kerana ketiadaan Penjual yang asal sekiranya pemilikan kosong hartanah tersebut tidak diberikan awal oleh Penjual mengikut budibicaranya sebagai Penjual kepada Pembeli.

Perlu ditekankan juga bahawa ianya adalah dibenarkan di dalam Kanun Tanah Negara 1965 bahawa pendaftaran berkenaan dengan pemindahan harta yang terlibat di dalam Perjanjian Jual Beli yang telah ditandatangani oleh Si Mati sebelum kematiannya boleh diteruskan sepertimana yang dinyatakan di dalam Seksyen 292(4) Kanun Tanah Negara 1965 sebagaimana berikut:

(4) Kematian mana-mana orang untuk siapa atau bagi pihaknya apa-apa instrument urusniaga telah dilaksanakan tidaklah menyentuh kesahan instrument itu, dan apa-apa instrument sedemikian bolehlah, selaras dengannya, dihadapkan untuk pendaftaran di bawah Bahagian ini seolah-olah kematian itu tidak berlaku.

Semoga perkongsian ini bermanfaat kepada pihak-pihak yang mungkin sedang mengalaminya. Lindungi diri dan jaga Standard Operating Procedure (SOP) yang telah ditetapkan demi keselamatan insan-insan yang disayangi.

Sekian.

Ditulis oleh
Puan Deidra Nur Azmi
Peguam Hartanah
Tetuan Deidra Sharina & Co.